Laat je gedachten even afdwalen naar de 17e eeuw. Jonkheer Everard Meyster zit in de kroeg met een stel drinkebroeders. Ze zingen zich los van de werkelijkheid. Meyster is een dichter en een aristocraat. Maar erger nog: hij gedraagt zich als een patser. Hij wedt met z’n dronken kameraden dat het klootjesvolk gek genoeg is om een grote zwerfkei van Soest naar Amersfoort te slepen. Vergis je niet: de bewuste steen weegt dik zevenduizend kilo.

Bier en een krakeling

De steen heeft een paar jaar op de Varkensmarkt gelegen en toen waren mijn voormalige stadsgenoten het goed zat. Ze wilden niet meer worden herinnerd aan die domme, nutteloze actie. Nieuwe actie: diep gat graven en die steen er in.

Pas in 1903, ruim twee eeuwen later, wordt de kei weer bovengronds gehaald. De overlevering heeft de schande van voorheen omgevormd tot een verhaal om trots op te zijn. De steen wordt naar een mooi plekje aan de rand van het centrum verplaatst. Weer dertig jaar later krijgt het rotsblok  z’n huidige bestemming, een ereplek bij de ingang van een groen plantsoen.

Ondergedoken

Wij Amersfoorters zijn ons zó gaan hechten aan die kei, dat we hem in de 2e Wereldoorlog opnieuw hebben begraven. Stel je voor dat het ding beschadigd zou raken door ontploffend wapentuig. Je moet er niet aan denken….

Amersfoort heet inmiddels ‘Keistad’ en de trotse inwoners noemen zichzelf ‘Keientrekkers’. Vooral in de periode rond carnaval duikt de naam plotseling overal op. Everard Meyster leeft hier eeuwig voort. Alaaf! Gooi er nog een biertje bij.

Je zou kunnen zeggen dat Amersfoorters blijkbaar geen moeite hebben met voortschrijdend inzicht. We zijn in staat om negativiteit om te zetten naar positieve energie. Van sulletjes tot geuzen. Zoiets.

Tijdens de recente gemeenteraadsverkiezingen hadden we die veerkracht hard nodig. De lijsttrekker van het CDA, Micheline Paffen, kwam één stem tekort voor een extra raadszetel. Ze eiste een hertelling. En die kreeg ze ook.

Loketten gesloten

Er zijn burgemeesters in ons land die al dat gedoe maar lastig vinden en een hertelling uit principe afwijzen, tenzij er sprake is van grote onrechtmatigheden. De eerste burger van Amersfoort vindt al dat tumult juist wel leuk. Kortom: op de maandag na de verkiezingen kregen ronddolende ambtenaren te horen dat ze naar een sporthal moesten om stembiljetten te tellen. Een paar loketten gingen dicht, maar daar heb ik niemand over horen zeuren. Ik zei al: wij Amersfoorters slaan ons dapper door dit soort ongemakken heen.

Er bleek overigens best wat af licht te zitten tussen de eerste en de tweede telling. Uiteindelijk kreeg het CDA de felbegeerde zetel. D66 moest er eentje afstaan. Tranen in de raadszaal.

Ik ben van dat verkiezingsspektakel gaan houden. Het is theater; een spel dat wordt gespeeld en met de stadsgenoten wordt gedeeld. De politici verdringen zich eens per vier jaar om vooraan op het podium te staan. Ze geven interviews, doen mee aan spelletjes, bezoeken buurten, folderen, flyeren en schrijven tweets alsof hun leven er van afhangt. Aan het eind van de rit staat iedereen in een donker stadscafé te staren naar een scherm waarop de tussenstanden van de stemlokalen dankzij beamerstralen verschijnen. De burgemeester slaat een jolige kwinkslag, duidt de getallen en heeft het zichtbaar naar zijn zin.

Een half jaar helden

Amper een jaar geleden had ik geen idee wie mijn stadsbestuurders zijn. Nu ken ik ze allemaal, zelfs hun zwaktes en hun heldendaden. Zes maanden heb ik ze van dichtbij gevolgd.

Mijn oud-collega Jelle vroeg medio 2017 of ik een verkiezingsproject met hem wilde draaien. Hij had wat subsidie gekregen en was op zoek naar goede ideeën en enthousiaste mensen. We verzonnen ter plekke en idee dat simpel en uniek was.  Het valt als ieder goed plan in één regel samen te vatten: “Verzamel zo veel mogelijk creatieve mediamakers uit Amersfoort en laat ze (hun) verhalen vertellen over de komende gemeenteraadsverkiezingen”. Zo gezegd, zo gedaan.

AmersfoortKiest en de Keientrekkers

Dertig makers meldden zich. We kregen gedichten, vlogs, blogs, foto’s, video’s, liedjes, doorwrochte analyses, brieven en meningen. Heel veel meningen. Al die bijdragen hebben we op een website gezet. AmersfoortKiest.nl was geboren.

In de beleidsstukken komt het waarschijnlijk terecht als burgerparticipatie, wíj vonden het vooral een feest om zoveel mensen bezig te zien met de lokale politiek. We werkten samen, vingen elkaar vliegen af, mopperden, lachten, dronken koffie en waren supertrots op het eindresultaat.

En nu ken ik dus alle podiumspelers, ook degenen die er na de verkiezingsuitslag af zijn gekukeld. De winnaars staan vier jaar in de volgspots. We hebben hun beloftes vastgelegd, hun plannen bevraagd. Dus Hoge Heren (en Dames) uit de raad: haal geen malle fratsen met ons uit. Eén Everard Meyster is genoeg. We zijn inmiddels echte Keientrekkers. Met ons valt niet te sollen. We halen desnoods de onderste steen boven….