Als je eenmaal verslingerd bent geraakt aan fotografie, dan zie je overal mooie plaatjes. Al die indrukken wil je het liefst meteen vastleggen. Dan kan op vakantie zijn als je prachtige landschappen ziet, of eeuwenoude dorpjes. Maar ook de enorme Hollandse wolkenluchten zijn heerlijk om te fotograferen. Zelfs in de winkelstraat wil je met je camera aan de slag.

Het schieten van beelden in de (semi) publieke ruimte noemen we ‘straatfotografie’. Het is een genre dat al heel lang wordt beoefend en dat vooral is bedoeld om een tijdsbeeld vast te leggen. Bij straatfotografie staan mensen (bijna) altijd centraal.

Ik zet zeven handige weetjes voor je op een rij.

1. Probeer het eens…

Straatfotografie is een spannend fotogenre. Het levert vaak bijzondere beelden op. Niks houdt je tegen… Je mag foto’s maken in de openbare ruimte. Daar heb je geen speciale toestemming voor nodig. Er zijn wel een paar uitzonderingen. De Nederlandse Spoorwegen -bijvoorbeeld- hebben een reglement opgesteld voor journalisten en fotografen die op stations aan de slag willen.

Houd ook rekening met voorbijgangers die absoluut niet gefotografeerd willen worden. Als iemand dwingend vraagt om een opname te wissen, doe dan dan. En let op als je kinderen voor je camera krijgt, want daar gelden veel strengere regels voor dan voor het fotograferen van volwassenen.

2. Wees communicatief…

Het vereist best wat lef om midden op straat te gaan staan met je toestel. Ook al weet je nu dat het officieel mag, je voelt je toch kwetsbaar. Dat overkomt iedereen die aan straatfotografie begint.

Mijn advies is om je zo vriendelijk mogelijk te gedragen en geen reden tot boosheid te geven. Lach veel, knik begrijpend als iemand duidelijk ‘nee’ schudt. Bedenk hoe je het zelf zou vinden als er plotseling iemand voor je neus staat met een camera. Wat gij niet wit dat u geschiedt….

3. Gedraag je onopvallend…

Je gaat waarschijnlijk straatfoto’s maken die zo natuurlijk mogelijk weergeven wat er om je heen gebeurt. Je wilt voorbijgangers niet uit hun dagelijkse beslommeringen halen, maar ze vastleggen zoals ze zijn. Als dat zo is, dan zou eerst een geschikte locatie kunnen zoeken en alvast een goede compositie voor je foto bepalen. Daarna wacht je rustig af of er bijzondere mensen (of situaties) in beeld komen. Je zult zien dat je na een uur een paar prachtige foto’s hebt gemaakt.

Zorg er wel voor dat de locatie een beetje druk is en dat de instellingen van je camera goed staan (daarover later meer). Het enige wat je hoeft te doen, is op het juiste moment afdrukken. De beroemde straatfotograaf Henri Cartier-Bresson noemde dat ‘le moment décisif’, het beslissende moment.

4. Kies je apparatuur…

Er zijn geen regels voor de apparatuur die je gebruikt. Je kunt met je smartphone aan de slag gaan, of met een dikke spiegelreflex. Het mag allemaal. Toch zijn er een paar zaken die je vooraf moet overwegen. Wil je echt ‘onzichtbaar’ zijn? Neem dan een kleine camera mee. Een professionele camera met een 200 millimeter objectief valt immers veel meer op dan een compactcamera.

Bij een telelens zullen veel voorbijgangers associaties krijgen met een paparazzi-fotograaf. Kies dus liever een objectief met een groothoek, of een vast brandpunt (50 tot 80mm). Dat komt sowieso goed uit, want bij straatfotografie gaat het meestal om de context. Het is dus prettig als je ook iets van de omgeving vastlegt.

5. Bepaal je instellingen…

Bij straatfotografie is de technische kwaliteit van het beeld minder belangrijk dan bij de meeste andere fotogenres. Er mag dus best wat ISO-ruis zichtbaar zijn. Probeer vooral een behoorlijke scherptediepte te creëeren. Als er veel scherp is op de foto, dan houdt je hoofdonderwerp een duidelijke relatie met zijn of haar omgeving.

En… je zult te maken krijgen met veel beweging (lopende mensen, fietsers, auto’s). Als je geen bewegingsonscherpte wilt, dan zul je zeker op 1/80 seconde of sneller moeten gaan werken.

6. Zoek bijzondere situaties…

Iemand die rennend een broodje eet, een man die loopt te zeulen met een paspop, een sjieke vrouw met een enorme ladder in haar kous, een hond die met een ijsje wegrent. Kijk of je een draai kunt geven aan het alledaagse….

7. Selecteer je kleur…

De meeste straatfotografen zetten hun foto’s om in zwart-wit. Ze vinden dat kleur teveel de aandacht afleidt van het beeld dat ze hebben geschoten. Toch zijn er ook veel straatfoto’s in kleur gemaakt. De Nederlandse straatfotograaf Ed van der Elsken experimenteerde met beide vormen…

Het maakt niet uit of je kleur kiest (of zwart-wit), een grote camera meeneemt (of je iPhone gebruikt), een telelens op de body schroeft (of met een fish-eye aan de slag gaat). Alles mag bij straatfotografie, zolang je het zelf maar naar je zin hebt en niemand overlast bezorgt.

Ik wens je veel fotografieplezier!

Dit artikel is ooit geschreven voor de website van Fotoschool Keistad in Amersfoort.