Met enige regelmaat schrijf ik een korte fotoles. Dat gebeurt in opdracht van Fotoschool Keistad. Het stukkie komt terecht in een nieuwsbrief en op de site van het opleidingsinstituut. De eindbaas van de Fotoschool wil graag afwisselend uitleg voor beginners en gevorderden. De fotoles voor beginners is veruit het lastigst, zeker als het om de cameratechniek gaat.

Scherptediepte

Binnenkort verschijnt de nieuwsbrief van april. Het onderwerp ‘scherptediepte’ staat daarin centraal.

Scherptediepte is een heel belangrijk instrument voor fotografen om iets extra’s aan hun foto’s toe te voegen. Het is een techniek die een toeschouwer door het beeld kan leiden. En het is een hulpmiddel om een technisch laagje creativiteit aan te brengen. Kortom: iedere fotograaf wil werken met scherptediepte.

Het is ook een ingewikkelde techniek om aan te leren. Scherptediepte regel je met de diafragma-instellingen van je camera. Tot zover is het nog te volgen. Maar dan komt al snel de verwarring.

Het diafragma is de grootte van je lensopening. Hoe groter de opening, hoe meer licht er door het objectief naar de sensor gaat. Een diafragmakeuze wordt uitgedrukt in een getal met de letter F ervoor. Die getallen lopen op van F/1 tot F/64. Het gekke is dat het kleinste getal de grootste opening aanduidt. Bij F/1 staan alle lamellen van je objectief dus volledig open. Bij F/64 is er maar een minuscuul gaatje vrij. Er zijn ezelsbruggetjes om deze schijnbare tegenstrijdigheid te onthouden. Ik ga je daar niet mee vermoeien.

Fotoles met F-getallen

Onthoud gewoon dat een klein getal voor heel klein beetje scherptediepte zorgt en een groot getal juist alles van-voor-tot-achter in je foto scherp maakt.

Ervaren fotografen denken niet meer na over het F-getal. De meesten werken zelfs met de diafragma-voorkeurstand op hun camera. Dat betekent dat bij iedere foto die ze maken de grootte van de lensopening het uitgangspunt van denken is. De ISO-waarde en de sluitertijd komen pas daarna.

Het was een zweetklusje om dit technische verhaal goed op de site van de Fotoschool te krijgen. Ik hoop dat de fotoles in (weinig) woorden is gelukt. Jij mag het zeggen…