141-2016

Het voice-over-vak verandert snel. Een paar jaar geleden werd je nog uitgenodigd in een chique editing suite met een technicus, een programmamaker, een regisseur en een eindredacteur. Tegenwoordig ben je volledig op jezelf aangewezen en kom je het huis bijna niet meer uit. De teksten komen per mail, je koppelt een microfoon aan je iPhone, je draagt zo netjes mogelijk het verhaal voor en het geluidsbestand gaat per mail retour naar de videomaker. That’s it.

Het is efficiënt, goedkoop en snel, maar natuurlijk heeft die nieuwe werkwijze ook een keerzijde.

De Monitor Ooggetuige

Deze week mocht ik weer even proeven van de voorbije luxe. De redactie van het programma ‘De Monitor Ooggetuige‘ had blijkbaar ergens een potje geld gevonden voor het echte werk. Tjee, dat was genieten…

Voor een goed begrip van het hele verhaal, las ik een klein tussenshot in.

Een paar jaar geleden werkte ik voor de internetafdeling van een grote omroepvereniging. We verzonnen het ene innovatieve idee na het andere. De meeste plannetjes werden met gejuich ontvangen en vrij snel uitgevoerd. Er was echter één idee waar de toenmalige eindredacteur Wilko van Iperen en ik heel erg in geloofden, maar waar we geen geld voor kregen omdat ik mijn andere collega’s niet kon overtuigen van het potentiële succes.

Crowdsourcing

Het concept was heel simpel: geef internetgebruikers, TV-kijkers en Radioluisteraars de mogelijkheid om mee te denken bij een journalistiek vraagstuk. Dat heet tegenwoordig ‘crowdsourcing‘. Het was wel de bedoeling dat de input van al die ‘gewone burgers’ een plekje zou krijgen in een programma. En dat was waar de schoen begon te wringen, want dat zagen de collega’s niet zitten. Zo’n ‘verantwoordingsshow’ met publieksparticipatie zou een vergaarbak worden van domme meningen en andere prietpraat.

Inmiddels klussen Wilko en ik voor andere opdrachtgevers, maar het oorspronkelijke zaaisel is gaan kiemen bij de oude werkgever en er is een fantastisch mooi programma aan het groeien. Je moet maar eens kijken naar de eerste resultaten. Ik ben in ieder geval diep onder de indruk van de uitstekende vormgeving en de verdiepende journalistiek.

Tot zover de blik over de schouder.

Voice-over-werk is tegenwoordig de sluitpost van vrijwel iedere videoproductie. Er is letterlijk weinig geld voor, maar het is nog erger dat er nauwelijks meer wordt gelet op de technische en inhoudelijke kwaliteit. Ik ken collega’s die tijdens hun vakantie met een mobieltje onder een grote kartonnen doos duiken en zo hun teksten opnemen. De zaak wordt vervolgens ongemonteerd teruggestuurd naar Nederland. Daar knipt een stagiair de versprekingen uit de audiobestanden en plakt ze in een muziekbedje onder de beelden. Klaar is Kees!

Accent voor voice-over

En eerlijk-is-eerlijk: ik doe het ook wel eens op die manier. Als een opdrachtgever geen geld wil besteden aan reiskosten, geen studio ter beschikking heeft en de audio over een half uur moet hebben, dan kun je niet anders (behalve de opdracht weigeren).

Vanochtend mocht ik het weer eens op de ouderwetse manier doen. De redactie van ‘De Monitor Ooggetuige‘ belde of ik drie gedichten van een Bosnische vluchteling wilde inlezen. Dat kon in een stoere studio met een technicus, een regisseur en een eindredacteur. We hebben een half uurtje de tijd genomen om alle accenten op exact de goede plek te krijgen. Het eindresultaat is schitterend geworden, al zeg ik het zelf. Luister binnenkort zelf maar even, als aflevering zes online staat.

Ik ben dol op voice-over-werk, altijd en overal, maar vooral als er een beetje aandacht aan wordt besteed. De tekst is -volgens mij- de ‘finishing touch’ van een film. Laat een voice-over dat stempel dan ook drukken…