Begin 2014 schreef ik een boekje. Het waren acht hoofdstukken over innovaties in de journalistiek; vijfendertig pagina’s vol visie op m’n favoriete vakgebied. Deskundigen beweerden dat zo’n bundeltje goed zou zijn voor mijn status als ‘expert’. Tja, dan ga je schrijven, want een bekend Achterhoeks gezegde luidt: “Beter een grote broek, dan niks aan de kont…”.

Het schrijfwerk heeft me veel moois gebracht. Ik heb geleerd dat je met zorgvuldig gekozen zinnen je gedachten kunt ordenen. Het brengt rust. Je kiest een kader en daarbinnen speelt een betoog zich af. Het structureren van de Grote Lijnen was de echte uitdaging. Mijn visionaire vergezichten werden begrensd door het aantal beschikbare bladzijden. Losse eindjes kregen geen kans.

Baton en partituur

Bovendien is schrijven echt handwerk (en daar houd ik van). Je bent een soort componist. De cadans van de woorden wordt een melodie. Iedere lettergreep heeft z’n eigen plek binnen het metrum. Het toetsenbord is je baton en op het beeldscherm verschijnt langzaam de partituur. Het is heerlijk om te doen…

De laatste tijd heb ik strategiestukken geschreven voor een groot mediabedrijf, een mission statement voor een energieleverancier en handenvol interviews voor een opleidingsinstituut. De ene keer vullen de pagina’s zich vanzelf, de andere keer zit ik uren te priegelen met vijftig woorden.

De opdrachtgever is meestal op zoek naar maximale zeggingskracht. Daar huurt ‘ie immers een expert voor in. Ik probeer daar altijd een beetje schoonheid aan toe te voegen, gewoon omdat het kan.

Kader en compositie

Hetzelfde plezier vind ik in de fotografie. Dat is niet zo vreemd, want tekstschrijven en fotograferen lijken op elkaar. Ook een foto heeft een kader en een mooie ‘compositie’ nodig.

Toch zijn er verschillen. Een foto leidt tot fantasieën bij de kijker, veel meer dan een geschreven verhaal. Iedereen gebruikt z’n eigen ‘oculair’ om een persoonlijk perspectief in het plaatje te persen. Een goed overwogen tekst geeft veel minder ruimte voor eigen interpretaties. De schrijver heeft -als het goed is- de ontsnappingswegen afgesloten. Hij dirigeert je rechtstreeks naar de zienswijze die hij voor ogen heeft.

De combinatie van fotografie en tekstschrijven is ijzersterk. De woorden geven richting aan de manier waarop je het plaatje analyseert. Je kunt tegenwerpen dat daarmee de zeggingskracht van de foto verdwijnt, maar dat bestrijd ik. De foto blijft namelijk hetzelfde, alleen de manier waarop je invulling geeft aan het beeld is beter gekaderd. Disclaimer: ik maak een uitzondering voor kunstfotografie. Bij dat fotogenre is tekst niet per se nodig.

Storytelling expert

Je zult begrijpen dat een foto en een tekst elkaar ook behoorlijk dwars kunnen zitten. Ik kom in nieuwsbrieven en op blogs vaak veelbelovende foto’s tegen die me naar een geschreven verhaal lokken. Als vervolgens de tekst niet aansluit bij wat de foto belooft, dan is de schrijver me kwijt. Definitief! Hij heeft valse verwachtingen bij me gewekt en dat laat ik een volgende keer niet nog eens gebeuren. Een echte ‘Storytelling Expert’ laat de plaatjes en de praatjes naadloos bij elkaar aansluiten.
 

 
Sinds kort mag ik mijn kennis en passie overdragen op andere liefhebbers van tekst en fotografie. Dat gebeurt tijdens de cursus Storytelling van Fotoschool Keistad in Amersfoort.
 
Die korte opleiding is een feest om te doen. We bespreken opvallende foto’s, schrijven korte teksten en kijken naar de eisen die Google stelt aan vindbaarheid. Je kunt de zoekmachine namelijk ontzettend pleasen met goede verhalen en bijpassende foto’s.

Deze week las ik het drie jaar oude boekje nog eens door. Het is grappig om te zien dat mijn verhaal over de veranderingen in de journalistiek heel dicht aanschurkt tegen de lesstof die ik maak voor de cursus Storytelling. Het draait allemaal om het componeren van content. Daar heb je mensen voor nodig die zich willen bekwamen in het maken van mooie teksten, fabuleuze foto’s, fantastische video’s en prachtige podcasts.

Je kunt twee hoofdstukken uit het boekje vinden op mijn bedrijfswebsite Textmaker.nl. Het ene verhaal gaat over het veranderende werkveld van journalisten en het andere over nieuwe wegen voor de reclamemarkt.

Businessmodel

 
Voor de nieuwsgierigen: je kunt nog steeds een exemplaar kopen in de boekwinkel van Apple. Ik moet je wel waarschuwen: je hebt er een Apple-apparaat voor nodig én de tand des tijds heeft er aan geknaagd. Drie jaar blijkt erg lang te zijn in het huidige medialandschap.

De cursus begint weer op 16 maart. Er zijn nog een paar plaatsen voor iedereen die ‘Storytelling Expert‘ wil worden. Je bent uiteraard van harte welkom.
Inschrijven kan via de site van Fotoschool Keistad.