Er rijden weinig knalrode auto’s rond. Het merendeel is wit, zwart, of onbestemd grijs. Maar als je toevallig net een knalrood exemplaar hebt gekocht omdat je wat meer kleur op straat wilt brengen, dan zijn ze plotseling overal. Alsof iedereen tegelijkertijd op hetzelfde idee is gekomen. Zo vergaat het mij met onderwerpen als Volvo’s, storytelling en de journalist als luis in de pels.

Met m’n Volvopassie ga ik je dit keer niet lastigvallen, dat doe ik al vaak genoeg. Maar, kijk eens om je heen. Wat wordt het mooi op de weg….

Storytelling

Het begrip storytelling duikt ineens overal op. Sinds ik mijn verhalenbedrijf en de nieuwe cursus bij Fotoschool Keistad die titel heb gegeven gaat er geen dag voorbij of ik struikel tenminste één keer over het woord.

Deze week las ik het boek ‘Maak ze gek!’. Het barst uit z’n kaft door alle storytelling….

De auteur Aartjan van Erkel is een goedbetaalde copywriter en marketinggoeroe die zijn status in stand houdt door regelmatig kennis op schrift te verspreiden. Hij komt steevast ergens in de top 10 van managementboek-punt-nl te staan en kan vervolgens weer een paar jaar fikse prijzen vragen voor zijn spreekbeurten. Van Erkel is een slimme gozer!
Al in hoofdstuk 2 gaat Aartjan helemaal los. Hij schrijft dat storytelling de enige en de beste manier is voor ondernemers om je product aan de man te brengen. In de samenvatting noteert mijn nieuwe held zelfs:

Het verhaal is de succesvolste informatiedrager uit de geschiedenis van de mensheid!

Kijk, dat zijn nog eens one-liners. Ik houd van dit soort spierballentaal. Zo’n zin gaat ogenblikkelijk in je hoofd zitten en zal er ook wel altijd blijven kleven. Dat is fijn. Bovendien verkondigt Aartjan mijn mening. En dat is ook altijd fijn. Het voelt als gelijk krijgen zonder dat je er om hebt gevraagd!

Journalisten

De beste storytellers zijn natuurlijk journalisten. Zij hebben minimaal vier jaar op school gezeten om een verhaal goed vorm te kunnen geven, of dat nou geschreven, gesproken, of verfilmd is. Journalisten zijn onze professionele informanten. Ja toch?!

De wereld wordt steeds warriger en het aantal informatiekanalen neemt hand-over-hand toe. Er moeten dus eindeloos veel verhalen worden verteld om ons te voorzien van de juiste informatie. Ik hoop dat je me nog volgt…..

Deze week kwam ik de nieuwe werkloosheidscijfers onder journalisten tegen. Het aantal stijgt ieder jaar weer. De jongste verhalenvertellers komen nog redelijk aan de bak, maar als een journalist wat levenservaring begint te krijgen, dan loopt ‘ie gerede kans om op straat te belanden.

Dat klopt overigens wel met mijn eigen waarneming. Ik kom regelmatig op redactievloeren en daar zie je vooral twintigers de benen uit hun kont rennen om -met veel te weinig mensen- deadlines te halen. Kranten en radio- of tv-redacties zetten hun oudere personeel massaal op straat. Ik snap het wel, want het aantal abonnees daalt, net als de advertentie-inkomsten en de subsidiekraan van de overheid gaat ook steeds minder hard stromen.

e-book Brand Journalism

Een paar jaar geleden schreef ik een kort e-book over deze ontwikkelingen. Apple-gebruikers kunnen het downloaden in de iBookStore. Ik heb de Top 10 niet gehaald en mijn spreekbeurtentarief is er niet door opgekrikt. Dat doet Aartjan echt beter….

Mijn betoog toentertijd was dat de traditionele journalist gaat overstappen naar het bedrijfsleven. Dat is echt een ernstig vergrijp in de wereld van ‘de luis in de pels’. Door zo’n overstap naar de commercie lapt de onafhankelijke feitenzoeker alle erecodes van de beroepsgroep aan z’n laars. Anders gezegd: hij verkoopt zijn ziel aan de kapitalistische duivel. Maar ja, de hypotheek moet ook betaald….

Een kort fragment uit dat boekje van toen….

Bedrijven hebben mediamakers nodig. Hoe kom je anders aan goed vertelde verhalen (lees: geschreven stukken, mooi fotomateriaal, of hoogstaande video’s)? Professionals weten wat er speelt en hoe je daar de juiste woorden aan geeft. De traditionele journalist kan dat. Je ziet dan ook dat bedrijven steeds vaker een werkrelatie (meestal freelance) aangaan met deze beroepsgroep. Journalisten kun je vrij eenvoudig binden omdat hun oude habitat aan verval onderhevig is. Kranten sterven uit, omroepredacties worden wegbezuinigd.

Het UWV publiceert ieder jaar de werkloosheidscijfers onder journalisten. Het ziet er niet goed uit. In 2013 stijgt het aantal inschrijvingen met 31 procent (t.o.v. het voorgaande jaar). De werkloosheid is echt een stuk hoger dan die binnen andere beroepsgroepen. De algemene werkloosheid in Nederland lag volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek in 2013 op 8,3 procent van de totale beroepsbevolking. Onder journalisten is dat percentage 15,3 procent…. De jaren daarna is de stijging minder dramatisch, maar de werkloosheid blijft groter worden. Logisch dat er af-en-toe een journalist naar het bedrijfsleven overstapt.

Luis in de pels versus marketeers

Er is nog veel meer cijfermateriaal beschikbaar. In Amerika doen ze namelijk ook regelmatig onderzoek naar de werkgelegenheid voor journalisten en PR-professionals. In 1980 was de verhouding tussen het aantal journalisten en marketingmensen 1:1,2. Dertig jaar later, in 2010, zag de balans er volstrekt anders uit, namelijk 1 journalist tegenover 4 PR-professionals. De marketingindustrie is in die dertig jaar stevig gegroeid en het aantal traditionele mediabedrijven is behoorlijk gekrompen.

Je ziet dat grotere bedrijven zoals Intel, Microsoft en IBM eigen ‘journalistieke redacties’ gaan optuigen, inclusief een ‘nieuwsvloer’ met video- en fotostudio’s. Er ontstaan nieuwe functies, zoals de baan van ‘corporate journalist’, ‘chief storyteller’ (Microsoft) en ‘content strategist’. Het werk dat door deze mensen wordt gedaan, heet: storytelling, waarde-creatie of content communication. Het werk dat vroeger werd uitbesteed aan reclamebureaus vindt nu in huis plaats. De geproduceerde content wordt verspreid via YouTube, sociale media, of interne kanalen zoals nieuwsbrieven en het intranet.

Met grote regelmaat publiceren medewerkers op de productieafdelingen korte bedrijfsberichten binnen hun persoonlijke netwerk. Het hoeft niet allemaal meer via de officiële PR-sectie van een organisatie. Ook de krant en radio of televisie zijn overbodig geworden. Er zijn immers voldoende (gratis) distributiekanalen.

Pleidooi

Was de traditionele journalist maar als die knalrode auto. Ik zou graag willen dat ik er steeds meer tegenkwam op straat, in de Tweede Kamer, op oorlogsvelden, bij vluchtelingenkampen, aan de grenzen van Europa. Gewoon overal, want de behoefte aan goede verhalen is groot, groter dan ooit.

Beste werkgever en overheid biedt de luis in de pels weer een bestaan. Ze jeuken misschien een beetje, maar we zullen er allemaal beter van worden.

NB.: Sorry Beppie, het is alweer te lang geworden…..